ရန္ကုန္၌ အမည္မသိေရာဂါျဖင့္ ၀က္မ်ား ေသဆုံး၊ ၀က္သားေစ်းက်
ရန္ကုန္တိုင္း အတြင္းရွိ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္မ်ားတြင္ ေမြးျမဴထားေသာ ၀က္မ်ားမွာ ေမလ တတိယပတ္မွ စတင္ၿပီး ေရာဂါအမည္ မသိဘဲ ေသဆံုး မႈမ်ားျဖစ္ေပၚေနၿပီး ၀က္သား ေစ်းႏႈန္းမ်ားလည္း က်ဆင္းလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
၀က္ေမြးျမဴသူမ်ားအေနျဖင့္ ၀က္မ်ားေန႔စဥ္ ေသဆံုးမႈႀကံဳေတြ႕ေနရၿပီး ေသဆံုးရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ကုသေရး ဦးစီးဌာနမွ စံုစမ္းလ်က္ရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္း ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္း ၀န္ႀကီး ဌာန ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ကုသေရးဦးစီးဌာနမွလက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉး တဦးက ေျပာသည္။
“၀က္နားရြက္ျပာ ေရာဂါလကၡဏာ ေတြ႕ရတာလည္း ရွိတယ္၊ ဘာ လကၡဏာမွ မေတြ႕ရဘဲနဲ႔ ေသဆံုးကုန္တာေတြလည္း ရွိေတာ့ေရာဂါ ကို အတိအက် ေျပာလို႔မရေသးဘူး”ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ငါးဆူေတာင္ရွိ ၀က္ေမြးျမဴေရးၿခံတၿခံ (ဓာတ္ပုံ - ျမန္မာတိုင္းမ္)
၀က္အမ်ားဆံုး ေသဆံုးလ်က္ရွိေသာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွာ ေရႊျပည္သာ၊ လိႈင္သာယာ၊ မရမ္းကုန္း၊ အင္းစိန္၊ သာေကတ၊ ဒဂံုေတာင္ပိုင္း၊ ဒဂံုေျမာက္ပိုင္း စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ကုသေရးဦးစီးဌာနမွ စာရင္းမ်ား၌ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယုဇနဥယ်ာဥ္ ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္လည္း ၀က္မ်ားေန႔စဥ္ ေသဆံုးမႈရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
တခ်ိဳ႕၀က္မ်ားတြင္ မေသဆံုးမီအခ်ိန္၌ပင္ နားရြက္မ်ားအတြင္းမွ ေလာက္ေကာင္မ်ား ထြက္ရွိျခင္းမ်ားလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၀က္ေသဆံုးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ၀က္သားေစ်းမ်ား က်ဆင္းကာ ၀က္သားစားသံုးမႈႏႈန္းလည္း က်ဆင္းသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“၀က္သားေစ်းက ၁၀ က်ပ္သားကို က်ပ္ ၁၀၀ ၊ စားလည္းမစားရဲဘူး၊ ၀က္နားရြက္ျပာေရာဂါ အေၾကာင္း ၾကားပဲၾကားဖူးတာ၊ လူကို ကူးမ ကူးဆုိ တာ မသိဘူး”ဟု လိႈင္သာယာမွ မစိုးစိုးငယ္က ေျပာသည္။
ကမာရြတ္၊ ေက်ာက္တံတား ၊ စမ္းေခ်ာင္း ၊ ဒဂံု စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား အတြင္းရွိ ေစ်းမ်ားတြင္ ၀က္သား ပံုမွန္ေရာင္းခ်ေနၾကေၾကာင္း ေက်ာက္ တံတားၿမိဳ႕နယ္မွ အိမ္ရွင္မ တဦးျဖစ္သည့္ ေဒၚၾကည္ၾကည္က ေျပာျပသည္။
“ဒီမွာကေတာ့ ၀က္သားေစ်း ပံုမွန္ပါပဲ၊ က်ပ္ ၆၀၀၊ ၇၀၀ ပါပဲ။ ၀က္ေတြ ေရာဂါရၿပီး ေသတယ္ဆိုတာ ၾကားေတာ့ၾကားတယ္။ ေစ်းကေတာ့ မက် ေသးဘူး”ဟု ၎ က ဆိုသည္။
၀က္နားရြက္ျပာေရာဂါသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းတြင္ မႏၱေလးတိုင္းအတြင္း စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္း ပိုင္း၌ မေကြးတုိင္းႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္တုိ႔တြင္လည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရွိရသည္။
၀က္နား႐ြက္ျပာျဖစ္ပြားမႈမွာ မေကြးတုိင္းတြင္ ရပ္ကြက္ေပါင္း ၁၃ ရပ္ကြက္မွ ၀က္ေကာင္ေရ ၁၅၀ ေက်ာ္၊ မႏၱေလး တိုင္း၌ ၀က္ ေကာင္ေရ ၁၀၅၂ ၊ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၀က္ေကာင္ေရ ၁၀၀ ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရ လုပ္ငန္း ၀န္ႀကီးဌာန က ထုတ္ျပန္ထားသည္။